Šta su močvare?

Močvare su plitka udubljenja u kojima se voda zadržava kraći ili duži period u toku godine, često sa slojem treseta na dnu i biljem koje zahteva veliku vlažnost.
Zemljište je veoma zasićeno vodom, koja je tamnomrke boje i gotovo se uopšte ne kreće.
Močvare nastaju na mestima gde su ranije bila jezera i bare, kao i na meandrima reka koje su promenile tok.

Značaj močvara

Mnogi u močvarama ne vide ništa drugo osim prljave vode, mnoštva komaraca i bezvrednog i neplodnog tla. Međutim sa razvojem moderne nauke naučnici su počeli uviđati da je to stanište izuzetno vredno zbog bogatstva i raznolikosti biljnih i životinjskih vrsta.

U vremenu kada se suočavamo sa klimatskim promenama, kao što su poplave i suše, močvare mogu odigrati izuzetnu ulogu, jer predstavljaju prirodno rešenje za ovaj globalni ekološki probolem.
Vlažna staništa, poput močavara, tokom obilnih padavina zadržavaju višak vode što sprečava prirodne katastrofe, ali i ekonomske štete.

Takođe vegetacija močvara doprinosi boljem kvalitetu vode i deluju kao filter koji umanjuje uticaj različitih izvora zagađenja. Močvarna područja sakupljaju zagađene vode okolnog područja da bi ih močvarne biljke kao što je trska potom preradile i očistile. Močvarna voda lišena zagađenja tako polako curi u podzemlje odakle se na kraju dobija kvalitetna voda za piće.

Prirodno blago kome preti nestajanje

Prema nekim procenama  u zadnjih sto godina nestalo je više od polovine močvara na svetu. Močvare nestaju izuzetnom brzinom, nove danas više ne nastaju,  a ona koja su ostale u velikoj su opasnosti od nestanka.

 Iza močvara zbog nataloženog mulja ostaje vrlo plodno tlo, što implicira isušivanje močvara radi dobijanja poljoprivrednih površina.

Takođe, regulacija tokova reka, zagađenje komunalnim i industrijskim otpadnim vodama, prekomerno iskorištavanje njihovih resursa samo su neke od ljudskih aktivnosti koje su uzrokovale nestajanje i degradaciju močvarnih staništa. 

Međunarodni dan zaštite močvara

Da bi se ukazalo na vrednost močvara i sprečilo njihovo dalje degradiranje, 02.02.1971. godine je u Iranu potpisana Ramsarska konvencija. Na ovaj dan, počev do 1997. godine, državne institucije, nevladine organizacije i grupe građana svake godine organizuju različite aktivnosti kako bi podigli nivo svesti o značaju močvara.

Među 163 zemlje potpisnice je i Srbija, u kojoj se nalazi 10 ramsarskih područja: Gornje Podunavlje, Koviljsko-petrovaradinski rit, Labudovo okno, Ludaško jezero, Obedska bara, Peštersko polje, Slano Kopovo, Stari Begej – Carska Bara, Vlasina i Zasavica.